SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
Szkoły Podstawowej 313 im. Polskich Odkrywców w Warszawie
Rok szkolny 2020/2021
- Wprowadzenie
Celem wychowania realizowanego w Szkole Podstawowej nr 313 w Warszawie jest przygotowanie uczniów do dalszej nauki i życia we współczesnym świecie. Szkoła będzie placówką wspierającą uczniów w rozwoju na miarę ich możliwości, towarzyszącą im i kierunkującą wraz z rodzicami w osiąganiu przez nich dojrzałości w czterech sferach: fizycznej, psychicznej (w tym między innymi emocjonalnej i intelektualnej), społecznej oraz moralnej. Pragniemy tworzyć szkołę, w której dzieci będą rozwijały naturalną ciekawość świata, będą pytać, szukać i znajdować odpowiedzi, a nauczyciel będzie autorytetem, wychowawcą, życzliwym przewodnikiem i doradcą.
Szkoła jest miejscem bezpiecznym i przyjaznym dziecku, w której nauczyciele i uczniowie uczą się i pracują w atmosferze wzajemnej tolerancji, zrozumienia i poszanowania godności. Nauczyciele i inni pracownicy szkoły, w szczególności pedagog i psycholog szkolny będą wspierać uczniów w ich rozwoju oraz w trudnych sytuacjach, będą podejmować działania profilaktyczne w celu wyeliminowania zachowań i sytuacji zagrażających bezpieczeństwu i prawidłowemu rozwojowi dzieci i młodzieży.
Program powstał w wyniku diagnozy opartej na obserwacji uczniów, wywiadach indywidualnych z uczniami, rodzicami, nauczycielami i pozostałymi pracownikami szkoły, ewaluacji pracy opiekuńczo wychowawczej podczas Rad Pedagogicznych i Zespołów Wychowawczych, analizie dokumentacji szkolnej (dzienniki, zeszyty uwag, opinie wychowawców, pedagoga szkolnego), współpracy z instytucjami działającymi na rzecz rozwoju dzieci i młodzieży.
Przy opracowaniu programu uwzględniono zasoby szkoły: przygotowanie merytoryczne nauczycieli do podejmowania działań wychowawczych i profilaktycznych, zasoby materialne (boisko szkolne, sala gimnastyczna, sale lekcyjne, biblioteka szkolna) zasoby techniczne (wyposażenie szkoły), zasoby organizacyjne (samorząd uczniowski).
Program Wychowawczo – Profilaktyczny SP nr 313 został opracowany w oparciu o następujące podstawy prawne:
- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 17 października 1997 r. – art. 48 ust. 1, art. 54 ust. 3-4, art. 70 ust. 1.
- Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r.
- Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii ( Dz. U z 2018 r. , poz. 214).
- Rozporządzenie MEN z dnia 22 stycznia 2018 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii .
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226).
- Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych .
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31.10.2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 09 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
- Ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374).
- Ustawę z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 567).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020, poz. 1484).
- Procedurę organizacji pracy Szkoły Podstawowej nr 313 im. Polskich Odkrywców w Warszawie od 1 września 2020 r. i postępowania prewencyjnego pracowników, rodziców/opiekunów prawnych w czasie zagrożenia epidemicznego.
- Statut szkoły
- Szkolny Zestaw Programów Nauczania
- Wartości uznawane przez społeczność szkolną
Wartości stanowią fundament procesu wychowania, są busolą wyznaczającą kierunek postępowania. Pozwalają nam podejmować decyzje, które służą dobru i nie krzywdzą innych, budują nasze człowieczeństwo, wzmacniają nas i nadają naszemu życiu sens.
W naszej szkole uczymy:
- uczciwości (prawdomówność, postepowanie fair)
- odpowiedzialności za siebie i innych, w tym potrzeby ustalania zasad współżycia i funkcjonowania w społeczeństwie i ich respektowania oraz umiejętności współpracy w zespole.
- poczucia własnej wartości, wiary we własne siły
- wzajemnego szacunku i empatii (wrażliwości na potrzeby i uczucia drugiego człowieka)
- zasad kulturalnego zachowania (życzliwości, pomocy, solidarności)
- tolerancji (szanowania odmienności i zapobieganie agresji)
- przyjaźni, lojalności
- odpowiedzialności za słowo i wywiązywania się z podjętych zobowiązań (wiarygodności, rzetelności, samodyscypliny),
- ciekawości poznawczej, kreatywności, gotowości do podejmowania inicjatyw
- poszanowania środowiska, postaw proekologicznych
- samodzielności i chęci samodoskonalenia się
- gotowości do uczestnictwa w kulturze
Ponadto istotnym działaniem szkoły jest wychowanie do wartości przez kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych.
- Główny cel programu
Podstawową powinnością wychowawczą szkoły jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie w zmieniającym się współczesnym świecie, przy jednoczesnym realizowaniu systemu wartości opartego na szacunku wobec drugiego człowieka.
Nadrzędnym celem programu jest wychowanie, rozumiane jako wspieranie ucznia w jego wszechstronnym rozwoju – w czterech sferach: fizycznej, psychicznej (w tym między innymi emocjonalnej i intelektualnej), społecznej i sferze wartości oraz profilaktyka rozumiana jako wspomaganie wychowania i kompensowanie jego niedostatków.
- Cele szczegółowe
- Profilaktyka uzależnień i zagrożeń dla ucznia, uświadomienie dzieciom obecnych w świecie (środowisko lokalne, szkolne, media) zagrożeń związanych z używkami.
- Budzenie zainteresowań uczniów kwestiami związanymi z ochroną powietrza, w tym gospodarką niskoemisyjną, zmianami klimatu, zanieczyszczeniem środowiska tworzywami sztucznymi (plastikiem) poprzez przekazywanie wiedzy i umiejętności praktycznych o treściach ekologicznych.
- Budowanie u uczniów postawy świadomego obywatela odpowiedzialnego za podejmowane decyzje i wybory dot. kwestii środowiska naturalnego, pobudzenie odpowiedzialności za stan środowiska.
- Przekazywanie nowych wzorców zachowań, kształtowanie postaw, wartości i przekonań uczniów uwzględniających troskę o jakość środowiska (proekologicznych zachowań konsumenckich, prośrodowiskowych nawyków).
- Angażowanie uczniów w działania na rzecz poprawy jakości środowiska.
- Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły.
- Zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i młodzieży.
- Wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu, szacunku dla tradycji poprzez kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych, szacunku do hymnu, godła, flagi i drugiego człowieka.
- Przekazywanie wiedzy o patriotach, którzy odegrali kluczowa rolę w historii narodu Polskiego.
- Kształtowanie pożądanych postaw życiowych zgodnych z ideą fair play.
- Kształtowanie umiejętności współistnienia i współdziałania w grupie rówieśniczej i społecznej, rozróżniania dobra od zła, radzenia sobie z agresją i przemocą, pozytywnego i zrównoważonego reagowania w sytuacjach trudnych.
- Uwrażliwienie na potrzeby innych ludzi, na krzywdę i cierpienie drugiego człowieka.
- Kształtowanie u uczniów i wychowanków postaw prospołecznych, w tym przez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym oraz zaangażowaniu w działalność podmiotów takich jak: organizacje pozarządowe, w tym organizacje harcerskie, a także osoby prawne prowadzące statutową działalność w zakresie oświaty i wychowania.
- Przygotowanie do właściwego pełnienia ról społecznych.
- Promocja zdrowia i zachowań prozdrowotnych.
- Edukacja uczniów w zakresie zapobiegania rozprzestrzeniania się wirusa Covid-19.
- Profilaktyka zagrożeń płynących z cyberprzestrzeni (zapobieganie dostępowi dzieci do treści zawierających przemoc, agresję, zachowania nietypowe).
- Zwrócenie uwagi uczniów na zjawisko bezpieczeństwa w sieci, uwrażliwienie ich na specyfikę problemu związaną z możliwymi konsekwencjami cyberprzemocy.
- Przygotowanie do samodzielnego poszukiwania potrzebnych informacji oraz świadomego i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowej komunikacji z uwzględnieniem zagrożeń, jakie niesie rozwój technologii medialnej.
- Dostrzeganie w każdym uczniu jego możliwości, potencjału i uzdolnień, rozwijanie zainteresowań, pasji i dociekliwości poznawczej.
- Kształtowanie poczucia wspólnoty rodzinnej, lokalnej oraz postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata.
- Rozpoznanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów oraz ich możliwości psychofizycznych w celu stworzenia warunków sprzyjających optymalnemu rozwojowi uczniów (przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym).
- Wykorzystywanie zasobów środowiska lokalnego w celu wzbogacenia wiedzy i umiejętności uczniów przydatnych w podejmowaniu racjonalnych decyzji dotyczących wyborów zawodu.
Cele i zadania wychowawcze realizowane w Szkole Podstawowej nr 313 zostały uszczegółowione w załączniku nr 1 do Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego, który stanowi jego integralną część.
- Ogólne zadanie szkoły jako środowiska wychowującego oraz zapobiegającego niedostosowaniu społecznemu.
Swoje działania profilaktyczne szkoła ukierunkowuje na wspieranie czynników chroniących –
zarówno poprzez rozwijanie zasobów wewnętrznych, jak zewnętrznych, co wzmocni odporność
uczniów na działanie czynników ryzyka.
Działalność profilaktyczna szkoły obejmuje:
- w przypadku profilaktyki uniwersalnej – wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji
- w przypadku profilaktyki selektywnej – wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych;
- w przypadku profilaktyki wskazującej – wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.
- Realizacja Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego odbywa się w ramach:
- zajęć prowadzonych przez nauczycieli-wychowawców
- zajęć prowadzonych przez nauczycieli zajęć edukacyjnych, biblioteki, świetlicy oraz specjalistów
- godzin do dyspozycji wychowawcy
- zajęć pozalekcyjnych prowadzonych przez szkołę
- zajęć warsztatowych i ćwiczeń grupowych prowadzonych przez pedagoga
- zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej
- działalności Samorządu Szkolnego
- korzystania z oferty kulturalnej miasta i regionu (wyjścia do muzeum, teatru, kina itp.)
- wycieczek klasowych i „zielonych szkół”
- udziału uczniów w konkursach, turniejach, quizach
- kontaktów z instytucjami i przedstawicielami społeczności lokalnej
- uroczystości klasowych i szkolnych
- prezentacji zainteresowań, pasji i dorobku artystycznego uczniów (w klasie oraz na forum szkoły)
VII. Model absolwenta
Realizując cele i zadania wychowawczo-profilaktyczne SP 313 dążymy do tego, aby absolwent naszej szkoły rozwijał i kształtował następujące cechy:
- odpowiedzialność
- zna i przestrzega normy obowiązujące w społeczeństwie
- potrafi przewidywać konsekwencje swoich decyzji i działań
- potrafi dostrzegać swój błąd i wyciągać wnioski w dalszej pracy nad sobą
- potrafi współdziałać z innymi, pracować w zespole
- wywiązuje się z powierzonych zadań
- zna i przestrzega zasady bezpieczeństwa, w tym bezpiecznie i odpowiedzialnie korzysta z zasobów dostępnych w sieci
- racjonalnie wykorzystuje swój czas wolny
- umiejętnie szuka sposobów radzenia sobie z zagrożeniami związanymi z poszukiwaniem własnej tożsamości oraz wzorców do naśladowania
- przestrzega zasad ekologii
- umie dbać o zdrowie swoje i innych
- samodzielność
- uczeń samodzielnie wykonuje zadania
- podejmuje samodzielne decyzje związane ze swoją przyszłością i dąży do realizacji swoich celów
- świadomość
- zna swoje mocne i słabe strony,
- umiejętnie wykorzystuje swoje uzdolnienia
- jest świadomy zagrożeń społecznych, zdrowotnych i ekologicznych
- zna historię, kulturę i tradycje swojego regionu i państwa, jest otwarty na wartości kultury Europy i świata
- ciekawość
- zadaje pytania w celu zdobywania wiedzy o świecie
- chce zdobywać wiedzę, jest dociekliwy
- poszukuje odpowiedzi na nurtujące go pytania
- uczciwość
- dotrzymuje danego słowa
- rzetelnie wykonuje zadania
- odróżnia dobro od zła, jest sprawiedliwy i prawdomówny
- jest lojalny
- tolerancja
- szanuje godność osoby ludzkiej, odrzuca przemoc i agresję,
- nie przejawia zachowań dyskryminacyjnych,
- szanuje różnice między ludźmi
- wrażliwość
- stara się rozumieć siebie i innych
- dostrzega potrzeby i problemy własne i innych
- szuka pomocy i rozwiązań w trudnych sytuacjach
- kultura osobista
- zna i stosuje zasady obowiązujące w kontaktach międzyludzkich,
- potrafi kulturalnie wyrażać swoje zdanie i opinie,
- dba o higienę osobistą i schludny wygląd,
- dba o porządek
VIII. Obszary oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych:
- Praca z uczniem:
- indywidualna praca z uczniem;
- praca wychowawcza z klasą;
- zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia ucznia;
- samorządność uczniowska.
- zajęcia realizowane w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (rewalidacja, terapia pedagogiczna, zajęcia logopedyczne, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze)
- Współpraca z rodzicami.
- Praca każdego nauczyciela.
- Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w realizacji jej zadań.
Osoby odpowiedzialne za realizację:
- dyrektor/wicedyrektor szkoły,
- wychowawcy klas,
- nauczyciele pozostałych przedmiotów,
- nauczyciel bibliotekarz
- pedagog szkolny,
- pedagog specjalny,
- pedagodzy terapeuci,
- logopeda,
- pielęgniarka szkolna,
- rodzice,
- Samorząd Szkolny
- Tradycje szkoły
- Inauguracja roku szkolnego
- Przyjęcie uczniów klas pierwszych w poczet społeczności szkolnej – pasowanie na ucznia
- Dzień Edukacji Narodowej
- Uroczyste pasowanie na ucznia dzieci klas pierwszych
- Święto szkoły – Dzień Polskich Odkrywców
- Święto Niepodległości – uczestnictwo w uroczystościach szkolnych
- Dzień Bezpiecznego Internetu
- Tydzień Dysleksji i Logopedii
- Spotkanie świąteczne i kiermasz świąteczny
- Zabawa karnawałowa
- Dzień Babci i Dziadka (kl. I – III) z udziałem zaproszonych gości
- Walentynki
- Powitanie wiosny
- Dzień Książki dla Dzieci (2 IV) i Święto Książki (23 IV)
- Święto Konstytucji 3 Maja
- Dzień Matki i Ojca z udziałem zaproszonych rodziców
- Dzień Sportu
- Dzień Dziecka
- Uroczystość zakończenia roku szkolnego.
- Ewaluacja
Program Wychowawczy Szkoły jest elastyczny i dynamiczny. Zakładamy jego modyfikację w zależności od potrzeb uczniów, rodziców i nauczycieli. Ewaluacja programu odbywa się poprzez wnioski i obserwacje Rady Pedagogicznej podsumowującej rok szkolny – na podstawie ankiet, sprawozdań semestralnych (zestawień i rozliczeń) oraz na podstawie obserwacji uczniów, konsultacji z rodzicami, dyrektorem szkoły, wychowawcami, nauczycielami i pozostałymi pracownikami szkoły. Sporządzany jest pisemny raport – do wiadomości Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców.